Nepali Proverbs Collection - नेपाली उखान टुक्का सङ्ग्रह (Nepali Ukhan Tukka)

अ - अ: ----------------------
  • अकवरी सुनलाई कसी लाउनु पर्दैन।
  • अक्चु खाए बक्छु खाए झुसे बारुलो !
  • अर्काको आङको जुम्रा देख्नेले आफ्नो आङ को भैसी देख्दैन !
  • अर्काको बु‌द्धिले राजा हुनुभन्दा आफ्नै बु‌द्धिले जोगी हुनु बेस
  • अर्काको भर भोकभोकै मर
  • अल्छीलाई बल्छी, मर्दलाई जाल
  • अल्छीले जति जैसीले जान्दैन
  • अल्छे तिघ्रो, स्वादे जिब्रो
  • असारमा आली लगाए पो मंसिरमा बाली खान पाइन्छ
  • असारमा मीत लाए हिलामा हात, मंसिरमा मीत लाए फिलामा हात
  • असारमा सुरुवाल लगाउनेले मंसिरमा पराल चोर्छ 
  • अकटको कुलो, बिकटको खेत, बिर्सेछु दाजै शिलोकको फेद
  • अकबर राजा, बिरबल काजि, इन्साफ दिन्छन खुसिराजि
  • अर्काको गहना लगाउनु, नाक कान दुखाउनु
  • अर्काको नासो गलपासो
  • अर्काको बाच्छो चाटी मुखभरी रौं
  • अर्काको बारीमा साग छ, मुटु मिचेर के लाग्छ
  • अंग्रेजीको काइदा , भुक्नेलाई फाइदा
  • अगुल्ठो पनि नठोसी बल्दैन
  • अघि हेर्नु चार हात, पछि हेर्नु बाह्र हात
  • अघिको तीतो पछिको मीठो 
  • अचार खानु मुलाको, संगत गर्नु ठुलाको 
  • अच्छा साले जुल्फी पाले, लिखाले टांग हाले
  • अनि हेनुस चार हात, पनछ हेनुस बाह्र हात
  • अचानो को पिर खुकुरी ले जान्दैन !
  • अर्तीको कुरा घर्तीको पनि लिनुपर्छ
  • अभागी हग्न बस्यो, बाह्र हातको काठ पस्यो
  • अर्तीले घर्ती मान्दैन
  • अदुवा खाई सभामा बस, मुला खाई बन पस
  • अनिकालको तोरी, सहकालको जौं
  • अनिकालको मानु, दिनु न खानु
  • अनिकालमा लाईफ जोगाउनु, आन्दोलनमा बाईक जोगाउनु
  • अनिकाले मानू, बाँडिचूडी खानू 
  • अनुहार न दनुवार पोइ खोज्न थाली
  • अनुहार न दनुवार, पाण्डव सुनुवार
  • अनुहार न दनुवार पोइ खोज्न थाली
  • अन्धाको देशमा आँखा छोप्नु, ल‌ङ्गडाको देशमा खुट्टा खोच्याउनु
  • अन्धाको सहारा लड्गडा
  • अन्धाको हातमा टुकी
  • अन्धोलाई ऐनाको खोजि
  • अन्नमा भन्दा सन्नमा जोड
  • अन्यायको धन, कहिल्यै मेरो नभन
  • अरु हाथी चड्दैमा आफु धुरी चड्नु हुँदैन !
  • अर्थ न बर्थ गोबिन्द गाई, नाकको औषधि चाकमालाई
  • अर्थी र औश्धी मिठो हुँदैन !
  • अघि बुढी जानिन, पछि बुढी मानिन
  • अघिपछि स्याहार चोर आउने दिन विस्याहार 
  • अगुल्टाले हानेको कुकुर बिजुली चम्किदा तर्सन्छ
  • अघिपछि स्याहार चोर आउने दिन विस्याहार
  • अच्छा साले जुल्फी पाले, लिखाले टांग हाले
  • अनिकालमा बीउ जोगाउनु हुलमुलमा जीउ जोगाउनु।
  • अँध्याराको काम खोलाको गीत 
  • अभागीको भाई सप्रन्छ, भाग्यमानीको छोरो सप्रन्छ
  • अराएको काम र भराएको मानोले कति दिन चल्छ
  • अरुको बारिको काँक्रो चोर्नी, आफ्नो भने नुनको ढिको नफोर्नी
  • आकाशको फल आँखातरी मर् 
  • आज को काम लाई भोली कहिले न भन्नु !
  • आफ्नो थैलोको गाँठो कस्नु , अरुलाई दोष नदिनु
  • आँखा नदेख्ने नेत्रलाल, कान नसुन्ने कर्णकान्त
  • आँखालाइ ख्यास् ख्यास्, जिब्रो लाई झ्याइ?
  • ऑटी छोरीलाई बाघले नि खाँदैन
  • ऑटेको काम झ‌ट्टै श्री गणेश
  • ऑपको ऑप, कोयाको दाम
  • आई बूढी मच्चिंदै, गई बूढी थच्चिंदै ।
  • आई लाग्ने माथि जाई लाग्नू ।
  • आइमाईको रुपै सत्रु रुपै मित्रु
  • आइमाईको पेटमा कुरा पच्दैन
  • आज मर्यो भोलि औषधि।
  • आफू नमरी स्वर्ग देखिन्न 
  • आफ्नो दिउँ त मै मरिजाउँ, अर्काको पाए तीनमाना खाउँ
  • आफ्नो आङको भैंसि नदेख्ने, अर्काको आङको जुम्रा पनि देख्ने
  • आफ्नो भाग्य आफैले बनाउनु पर्छ ! 
  • आफ्नो थैलोको गाँठो कस्नु , अरुलाई दोष नदिनु !
  • आच्छु खाए बाच्छु  खाए झुसे बारुलो
  • आए बाउको गए सासुको
  • आए बौको गए साहुको।
  • आए आँप गए झटारो !
  • आए बाउको गए साहुको
  • आकाश को राहु, पातलको केतु, एक पटक नपरी कसरी चेतु
  • आकाशको फल आँखा तरी मर्
  • आकाशमा थुके मुखमा छिटा
  • आखाँले देखेको बिज्ञान भन्दा मनले बुझेको भगवान प्यारो
  • आगो ताप्नु मुढाको कुरा, सुन्नु बुढाको
  • आज घर पुगिएला त ? आफ्नै खुट्टालाइ सोध
  • आज मर्यो, भोलि ओखति
  • आजकालका केटी स्टाइलको भारी टाउकोमा भने डिस्को गर्ने जुम्राको ढाडी
  • आजको कामलाई भोलि नभन्नु
  • आधा गाग्रो छचल्किन्छ
  • आफु भलो त जगत भलो
  • आफुले खान नपाएको अंगुर अमिलो आफू नमरी स्वर्ग देखिदैन
  • आफू ताक्छु मुडो, बन्चरो ताक्छ घुँडो
  • आफै त महादेव उत्तानो पर, कसले देला बर
  • आफ्नै छोरी नखर्माउली, तन्नेरीलाई दोष
  • आफ्नो छोराछोरी र अर्काकी स्वास्नी सबैलाई राम्रो लाग्छ
  • आफ्नो टाउको फुटे पछि मितको टाउको बेल बराबर
  • आफ्नो थैली सुरक्षित राखे अर्कालाई दोष लगाउनु पर्दैन
  • आफ्नो थैलोको गाँठो कस्नु, अरुलाई दोष नदिनु
  • आफ्नो नुन, आफ्नै पानी, खाउ ज्वाई कोखा तानी
  • आफ्नो भाग्य आफैले बनाउनु पर्छ
  • आफ्नो रुचि खानु, अर्काको रुचि लाउनु
  • आफ्नो हात जगन्नाथ
  • आमा पनि ब्युटी छोरि पनि ब्युटी बाउले गर्नु पर्ने चुलाको ड्युटी
  • आमा बाबुको मन छोरा छोरी माथि, छोरा छोरीको मन डिडगो जुत्ता माथि
  • आमा बाबुलाई समस्या टार्न गाहों, छोराछोरीलाई भने स्टाईल नै प्यारो
  • आमा-बाबा को मन छोरा तिर, छोरा को मन अर्काको छोरी तिर
  • आमाको माया आँखाको डिलमा
  • आमाबाबु‌को मन छोराछोरी माथि छोराछोरीको मन ढुंगामुढा माथि
  • आमा-छोराको ऐचोपैंचो, बाबु-छोराको लेनदेन
  • आम्दानी चार आनाको खर्च बाह आनाको
  • आयो गयो माया मोह, आएन गएन को हो को हो
  • आलु खाएर पेडाको धाक
  • आई लाग्ने माथि जाई लाग्नु। 
  • आई बूढी मच्चिंदै, गई बूढी थच्चिंदै
  • आलु खाएर पेडाको धाक 
  • आम्दानी चारानाको खर्च बारानाको। 
  • ओखरबोटमा चिल बस्यो, देखेपछि दिल बस्यो
  • ओरालो लागेको मृगलाई बाछाले खेद्छ।
  • ओरालो लागेको गाई लाई राम राम भन्न सकिन्छा काध थप्न सकिदैन
  • औंला दिदा डुडो निल्ने !
  • औषधी र उपदेश मीठो हुन्न
  • औसीमा किनेर, पुर्णमा फाल्ने
  • आयु रहुन्जेल वायुले केही गर्दैन
  • इखालु स्वास्नीको बचन, बहुला कुकुरको दाँत
  • इन्द्रको अगाडि स्वर्गको बयान
  • इश्वर धपायो, शास्त्र चपायो
  • इलमीको भागमा माछा र मासु
  • ईटको जवाफ पत्थरले दिनु !
  • ईख नभएको मान्छे, वीष नभएको सर्प।
  • ईश्वर दाहिने भएपछि कसको के लाग्छ।
  • उखाने काका मन्तरी भाका
  • उचालेको कुकुरले मृग मार्दैन
  • उठ बुहारी सास फेर, ढिकी छाड्‌नासाथ जाँतो हेर
  • उत्ताउली गाईलाई बाघले खाई
  • उधारो प्रेमको कैची हो
  • उनीहरूको घरमा झगडा हाम्रो घरमा धुनधान
  • उपाध्यायले तोड्‌या खायो, नाली नै रड्यायो
  • उफ्रने गोरुको सीङ भाँचिन्छ।
  • उसै त बुहारी मरिच खाएकी
  • उसै त सासू सुन लगाएकी
  • उही नाम्लो उही कुम्लो
  • उपाध्यायले तोङ्बा खायो, नालीनै रङ्यायो ।
  • उदेस्य लिनु उडि छुनु चन्द्र एक !
  • उम्केको माछो ठूलो
  • ऋण लाग्दा नडराउनु, दिन लाग्दा डराउनु !
  • ऋण लिदा पनि नलिनु, दिदा पनि नदिनु !
  • ऋण काढेर घिऊ खानु
  • ऋण नलागे जमानी बस्नु
  • ऋण लिदा पनि नलिनु, दिदा पनि नदिनु
  • एउटा घिउ बेचुवा, अर्को तरवार बेचुवा 
  • एउटा बिराउने शाखा पिराउने।
  • एउटा पोईको दुईटा जोई ख्वाउने बेलामा कोही न कोही।
  • एक पटक को चोर्, सदा को चोर !
  • एक्ता नै बल हो !
  • एक घर विष्ट दश घर कामी, जस्ता तिमी उस्तै हामी
  • एक दिनको पाउना मिठो मिठो खा, दुइ दिनको पाउना जस्तो सुकैखा, तीन दिनको पाउना जत्ता सुक्कै जा
  • एउटा थाप्लो दुईटा नाम्लो
  • एउटा पोईको दुईटा जोई, ख्वाउने बेलामा कोही न कोही
  • एउटा पोइको दुइटा स्वास्त्री लगौटी तानातान ।
  • एउटा भए सरासर, दुइटा भए भराभर, तिनवटा भए टाउको फोराफोर
  • एउटा सियो चोर अर्को फाली चोर
  • एउटाले बिरायो साखा पिरायो
  • एक कान दुई कान मैदान
  • एक कानले सुन्यो, अर्को कानले उडायो
  • एक घर विष्ट, दश घर कामी, जस्ता तिमी उस्तै हामी
  • एक छाक खाने जोगी, दुई छाक खाने भोगी, तीन छाक खाने रोगी
  • एक थुकी सुकी, सय थुकी नदी
  • एक पटकको चौर सधैंको चोर
  • एक पन्थ, दुई काज
  • एक माघले जाडो जाँदैन
  • एक रुपैंया धन छ, घोडा किन्छु भन्छ
  • एक हातले तालि बज्दैन
  • एकता नै बल हो
  • एकातिर आँधी, अर्कोतिर झोलुड्‌ङ्गो
  • एक्लो बृहस्पति झुट्टा
  • अहंकारी भ्यागुताको ट्द्वार ट्वारै ठूलो
  • अँध्यारो काम खोला को गीत
  • ऑ गर्दा अलङ्‌कार बुझ्ने 
  • औंलो दिँदा हुँडुलो निल्ने ।
  • औषधी र उपदेश मीठो हुन्नँ।
  • औंसीमा किन्यो पूर्णमा फाट्यो।

क - ----------------------------------
  • क‌ङ्गालको जात छैन, बोक्सीको गाउँ छैन
  • कच्चा वैद्यको मात्रा यमपुरीको यात्रा
  • कता हराइस् नौनी विलौनीमा
  • कतै खातैखात, कतै पुर्पुरोमा हात
  • कतै दिन, कतै रात, एकातिर भोक अर्कोतिर भात
  • कताको जिली कताको गाँठी।
  • कपाल दुखेको औषधी नाइटोमा लगाउनु
  • कपाल भन्दा टुपी छोटो
  • कर्कलालाई बन्चरो ।
  • कमिलालाई मूत/सुसुको पहिरो
  • कम्बल ओढेर घ्यू खाने
  • कर्कलालाई बन्चरो
  • कलिवुडको जात्रा तिघ्राको व्यापार
  • कसाईको अगाडि बाख्रा रोएको
  • कसाईको अगाडी बाख्राको आँसुको के अर्थ
  • कताको जिली कताको गाँठी।
  • कहिले सासुको पालो कहिले बुहारीको पालो
  • कसाईंको अगाडि बाख्रा रोएको।
  • कसारको कुन गुदी कुन बोक्रो
  • कतै दिन, कतै रात, एकातिर भोक अर्कोतिर भात ।
  • कसैको आहार कसैको विष
  • कसैलाई के धन्दा घरज्वाईंलाई खानको धन्दा 
  • कसैलाई लाखा, कसैलाई पाखा
  • कसैले तपाईं भनोस् नभनोस् आफैं मपाईं
  • कस्ता कस्ता कहाँ गए मुसाको बच्चा दरबारमा
  • कहाँ जान्छस् मछली मेरै ढडिया
  • कही नभाको जात्रा प्रग्या प्रतिस्ठानमा
  • कांही नभएको जात्रा हाँडी गाउँमा
  • काका भन्नु र कान्छा बाऊ भन्नु एउटै कुरो हो 
  • काग कराउदै गर्छ, पिना सुक्दै गर्छ 
  • काग बस्नु, हाँगा भाँचिनु
  • काग बाठो भयो भने गु खान्छ
  • काग भन्दा कोईली चंख
  • कागको नाम कागले काड्छ
  • कागको बिचमा बकुल्ला
  • कागलाई बेल पाक्यो, हर्ष न विस्मात्
  • कागले कोइलिलाइ काले भन्छ
  • कानो गोरुलाई औंसी न पूर्णिमा
  • काम कुरो एकातिर कुम्लो बोकी ठिमीतिर
  • काम गर्दा नोकरले जसरी, खाना खाँदा राजाले जसरी
  • काम गर्ने कालु मकै खाने भालु
  • काम गर्ने हनुमान, पगदी कस्ने ढेडु
  • काम छउन्जेल भाँडो, काम सकिएपछि ठाँडो
  • काम न काजको, दुश्मन अनाजको
  • काम न धाम पेटभरी माम
  • काम पनि छैन दाम पनि छैन
  • काम पाईनस् बुहारी पाडाको ढाड कन्याई दे
  • काम साँचे आफूलाई, खान साँचे अरुलाई
  • कामीको पालो कात्तिकमा
  • कामीको बिहे, अठार खाँचो
  • कुमाईको घुमाइ- पूर्वीयाको जाल, गुरुङको बुद्धि- नेवारको काल
  • काग बस्नु हाँगा भाँचिनु।
  • काम कुरो एकातिर कुम्लो बोकी ठिमी तिर ।
  • काम पाईनस् बुहारी पाडाको ढाड कन्याई दे।
  • काम साछे आफु लाई, खाना साछे अरुलाई !
  • काम न काजको दुश्मन अनाजको।
  • कागभन्दा कोइली चङ्ख, कोइलीभन्दा खत्री चङ्ख
  • काग कराउदै गर्छ, पिना सुक्दै गर्छ !
  • काग लाई बेल पक्यो हर्ष न बिष्मात !
  • काम गर्ने हनुमान पगदी कस्ने ढेडु !
  • कानो गोरूलाई औंसी न पुर्ने
  • काला अक्षर भैंसी बराबर 
  • कामीको पालो कात्तिकमा
  • कामीको बिहे, अठार खाँचो
  • कामी-दमाई माग्न जान्दैन, दाद-लुतो आउन जान्दैन
  • कालो बाहुन गोरो शुद्र, यिनीदेखि डराउँछन् महारुद्र
  • काले काले मिलेर खाउँ भाले
  • कालो अक्षर भैंसी बराबर
  • कालो बादलले संधै पानी पार्दैन
  • काशी जाने कुतिको बाटो
  • काम छैन बुहारी पाडाको कन्डो कनाएर बस
  • कांही नभएको जात्रा हाँडी गाउँमा। 
  • कायस्थको लेखा, आसामीको काल।
  • किन रोइस् मङ्गले आफ्नै ढंगले
  • किनेको दाउरा किनेकै पानी, कर्मचारीका श्रीमती महलका रानी
  • की त हसतीनआपुर को राज्, कि त चपरी मुनी को बास् !
  • कुकुर भुक्दै गर्छ, हात्ती लम्कँदै गर्छ
  • कुकुरको पुच्छर बाह्र बर्ष सम्म ढुड्रोमा राखेपनी बा‌ङ्गाको बाङ्गै
  • कुकुरलाई मासु पैंचो
  • कुकुरलाई घ्यू पच्दैन
  • कुकुरलाई लुतो
  • कुकुरले खुट्टा टोक्यो भन्दैमा कुकुरको खुट्टा टोक्नुहुन्न
  • कुचोले बढार्नु पर्ने कसिङ्गर हावाले उडायो
  • कुन्ता कि बुहरी भटमास खाकि
  • कुन्ताको महादेव खरानी घसेको
  • कुप्री बुढीलाई उठी सुख न बसी सुख
  • कुमालेको चक्र घुमी फिरी त्यहीँ आउँछ
  • कुरो र कुलो जता लग्यो त्यतै जान्छ
  • कुसाइतमा पञ्चेबाजा
  • कुकुरलाई घ्यु पच्दैन
  • कुकुरलाई हड्डी पैचो !
  • कुकुरलाई मासु पैंचो।
  • कुमाले को चक्क्र घुमी फीरी तेही आउछ !
  • कुहिरे बाहुन, कैले खस, जुङ्गे मगर रस न बस
  • कुखुरा बास्यो, कामी नास्यो
  • कुन्ता कि बुहरी भ्टमास खा कि
  • कुरो र कुलो जता लग्यो त्यतै जान्छ 
  • के खोज्छस् कानो आँखो
  • के खोज्छस् नेता कुर्सी
  • के निउँ पाउँ कनिका फुकाउँ।
  • केटी हेर्नै नपर्ने, केटो बोल्नै नपर्ने
  • केटी रोज्दा सानो रोज्नु, जुत्ता रोज्दा ठुलो रोज्नु
  • केरा खाँदै सुसेल्दै
  • केटाकेटी आए गुलेली खेलाए मट्यङ्ग्राको सत्यानास्
  • कि लायो सुनको बाला कि गयो … …  को छाला।
  • कि भयो अमरावतीको राज कि भयो चपरीमुनिको वास।
  • कोढीको जीउ प्यारो अपुताको धन प्यारो।

 - ----------------------------------

  • खर्च न बर्च, तीर्थ जानु पर्छ
  • खसी देखाएर फर्सी भिडाउनु
  • खसी भनम बोसो छैन, बोको भनम नसो छैन
  • खसको कुरा, पेटको छुरा
  • खसको कोखमा दाँत हुन्छ
  • खसको बिहेमा मगर नास्ती
  • खसी जोख्‍नु सय चोटि मान्छे जोख्‍नु एक चोटि।
  • खर्च न बर्च तीर्थ जानु पर्छ, सपनतीर्थ जाँदाखेरी चुरोट खानुपर्छ।
  • खाई नपाई, छाला को टोपी लगाई ! 
  • खाइछाड कि लाइछाड, मरेपछि लम्पसार
  • खाई न पाई दौरामाथि टाई
  • खाउँ कर्कली, पेट फर्कली, नखाउँ कर्कली, सासू झर्कली
  • खाए खा नखाए घिच
  • खान जाने औषधि, खान नजाने विष
  • खाने पिउने रामे, चोट पाउने चामे
  • खाने बेलामा घिन नसम्झनु, सुत्ने बेलामा ऋण नसम्झनु
  • खाने मुख लाई जुङा ले छेक्दैन ! 
  • खान्न-खान्न लोकाचार, खाएपछि माना चार
  • खायो खुदो मुख उँदो
  • खाउ भने कान्छा बाउ को अनुहार, न खाउ भने दिन भरी को सिकार ! 
  • खाउनु न पिउनु पुर्पुरोमा चिनु ।
  • खाउन्जेल आफ्नो खाइसक्यो बिरानो।
  • खिर ख्वाएर हिलोले चुठाउँने 
  • खुटा भए जुता हजार पाउछ ! 
  • खुट्टा भए संसार हिडिन्छ
  • खुट्टा भए जुत्ता हजार
  • खुर्सानी बिना भतेर अ‌ड्किन्न
  • खुस्किन लागेको हाकिमलाई पिउनले पनि लखेट्छ
  • खेताला पल्काउनु, पाहुना तर्साउनु
  • खेताला लाए छैन काम, छोराछोरी पठाए आधा काम, आफू गए पुरै काम
  • खेती आफ्नो राम्रो, श्रीमती अर्काको
  • खोला तर्यो लौरो बिर्सियो
  • खोला र माया तलतिरै बग्छ
  • खोलाको देशमा पानीको दुःख
  • खोलावारि खोलापारि ढुंगा हानाहान।

 ग---------------------------------- 

  • गधा भारी नपुगी उठ्दैन
  • गर्जने बादल वर्षदैन
  • गहिराको घरलाई पहिराको डर, डाँडाको घरलाई जाडाको डर
  • गाँस छाड्नु तर साथ नछाड्नु
  • गाई गंगा बराबर
  • गाई मारी गधा पोस्नु
  • गाई खानेले बाच्छो खान्छ 
  • गाई कहिले ननुहाए पनि सेता सेतै, भैंसी जति नुहाए पनि काला काले।
  • गाँसी गुँसी एकै नासी।
  • गाउँ भरिको साईनो, पानी खान पाइन
  • गाग्रीमा पानी छैन, तिहुनमा झोल
  • गिद्धको सामु कौवाको पखेटा !
  • गीत गाउनेको सुसेलीबाटै थाहा हुन्छ
  • गु खानेले गु खाए पनि मुत्नेले नचुटे
  • गु पुछेको टालो पनी बेलामा काम लाग्छ
  • गु लाई चलाए गन्ध ! 
  • गुनले गुन खान्छ, तँलाई म खान्छु
  • गुन्द्रुक पकाउनु पर्दैन, साली फकाउनु पर्दैन
  • गुन्दुकलाई पकाउनु पर्दैन
  • गुरु मान्नु बुझेर, बिहे गर्नु रोजेर, पानी खानु छानेर, कुरो गर्नु जानेर
  • गुरू गुढ चेला चिनी
  • गोडा मुती न्यानो
  • गोरु नभएको हली र ठेडी नभएको हलोको के काम
  • गोलीको घाउ निको हुन्छ, बोली को हुँदैन
  • गोठालोको बुद्धि भैसीको थुनमा !
  • गहिराको घरलाई पहिराको डर, डाँडाको घरलाई लाँडाको डर
 घ----------------------------------
  • घमण्डको घडा फुट्छ
  • घर न थर, पोइको रहर
  • घर नखाएको छोरि, परदेश नखाएको छोरो
  • घर नभएको छोरो र सुत्केरी नभएको बुहारी
  • घरमा चामल सकिएको दिन एकादशी, गोजीमा पैसो सकिएको दिन औंसी
  • घरमा भुसाहा छैन, खल्तीमा चुरोट
  • घरको बाघ वनको स्याल
  • घरमा छैन तेल, खान खोज्छ सेल !
  • घरै पिंडालु वनै पिंडालु ससुराली जाँदा बाह्र हातको पिंडालु
  • घरै पोले पछि खरानीको के पिर
  • घैया रोपेर धान फल्दैन
  • घाटी हेरेर हाड निल्नु पर्छ !
  • घाँटी हेरी हाइनेक किन्नु 
  • घिउ न तेल पका बुढी सेल
  • घिच्न जान्दैनन् पकाउनेलाई दोष
  • घिउ केमा पोखियो? भागैमा
  • घुमि फिरी रुम्जाटार
  • घोडा चड्ने मान्छे लड्छ घ्यु केमा पोखियो ? दालमा
  • घोडा चढ्ने लड्छ

 च ---------------------------

  • चकचके गोरुको चार ठाउँमा डाम, ठुलो माछो लड्यो समातेर खाम
  • चटपटे साँढेका तीन ठाँउमा डाम
  • चण्डाललाई रुद्राक्षको माला !
  • चरेस खानु तर हरेस नखानु
  • चाँदो लाग्ने आगो र मुख लाग्ने नोकर
  • चाल नपाई जाल नहान्नु
  • चिचीको पनि लोभ, पापाको पनि लोभ
  • चिताले मरेपछि जलाउछ, चिन्ताले जिउदै जलाउछ
  • चितुवाको हजार गोठ
  • चित्र होइन चरित्र हेर्नु, व्यक्ति होइन व्यक्तित्व हेर्नु
  • चिनाको भात भातै होइन, स्वास्नीको जात जातै होइन
  • चिनीको नाम जपेर मुख गुलियो हुदैन
  • चिन्नु न जान्नु घचेडी माग्नु
  • चिनेको चोरले काट्छ
  • चिप्ला मुखको धमिलो पेट 
  • चिप्लो न चाप्लो त्यसै दुख्छ थाप्लो ।
  • चिचीको पनि लोभ पापाको पनि लोभ
  • चिताले मरेपछि जलाउछ, चिन्ताले जिउदै जलाउछ !
  • चिनाको भात भातै होइन, स्वास्नीको जात जातै होइन !
  • चिनीको नाम जपेर मुख गुलियो हुदैन !
  • चीनको राजा भोटको नून ज्यानै दिए नि नदेख्ने गुन
  • चैतमा गोरु बेचेर पाखी किन्नु
  • चोर औंला अरु तिर, बाँकी औंला आँफै तिर
  • चोरको खुट्टा काट् भन्दा खुट्टा उचाल्ने
  • चोरको साथी चोर
  • चोरको स्वर ठूलो, डाँकाको आँखा ठूलो
  • चोरको मनमा जहिले पनि ढुकढुक
  • चोरको हजार दाउ
  • चोरलाई चौतारो, साधूलाई सुली
  • चोरले अरुलाई पनि चोर नै देख्छ
  • चोक्टा खान गएको बुडी झोल्मा डुबेर मोरि !

  ---------------------------

  • छट्टु छोरालाई पार्टीले लिदैन
  • छन् गेडी सबै मेरी छैनन् गेडी सबै टेढी
  • छातीमा राखी कसले के नै लैजानु छ र
  • छालो जाला तर कालो जादैन
  • छाडेको पोइ र हिडेको स्वास्नीको नाम कसले लिन्छ !
  • छालो जाला तर कालो जादैन ! 
  • छुच्चाको धन लुच्चाले खान्छ ।
  • छुचुन्द्रोको टाउकोमा चमेलीको तेल
  • छेत्री बिग्रियो मोजले, नेवार बिग्रियो भोजले
  • छेपारोको मन्त्र नजान्ने, साँपको दुलाँ हात घुसार्ने
  • छोरि जन्मे ज्वाईंलाई, छोरो जन्मे बुहारीलाई छोरी कुटी बुहारी तह लाउनु
  • छोरीको बैंस बाबुले होइन अरुले देख्छन्
  • छोरी कुटी बुहारी तह लाउनु !
  • छोरो उत्ताउलो हुँदा घुँडा भाच्छ, छोरी उत्ताउली हुँदा पोइला जान्छे  
  • छोरो पायो हर्कमान, छोरि पायो थर्कमान
  • छोरो भन्दा नाती प्यारो, सावाँ भन्दा ब्याज प्यारो

 ज --------------------------- 36

  • जंगलमा मङ्गल
  • जता ओरालो उतै गंगाजी
  • जता काफल पाक्छ, त्यता चरी नाच्छ
  • जता खीर उतै भीड
  • जति खान नपाएर मर्छन्, त्यो भन्दा बढी खान नजानेर
  • जति टाढा उति माया गाढा
  • जति नड्रा उति दाहा
  • जति भाँडो उति चुबुर्को
  • जति भान्छे त्यति खिचड़ी
  • जनतालाई गणतन्त्र, हर्ष न विस्मात
  • जब भयो राती, तब बुढी ताती
  • जसकी आमा भान्छे, उसको छोरो भोकै !
  • जस्तो देश उस्तै भेष।
  • जस्ले पैसालाई चिन्दैन, तेस्लाई पैसा ले पनी चिन्दैन !
  • जसले मह काढ्छ उसले हात चाट्छ !
  • जसको शक्ति उस्को भक्ति !
  • जसको लाठी उसको भैस !
  • जसको बाँदर उसैले नचाउँछ।
  • जलै बिष्णु थलै बिष्णु, फारोहर कहाँ फाल्नु
  • जसका छोरा उसका धन, जसका भैंसी उसका बन
  • जसकी आमा भान्छे, उसको छोरो भोकै
  • जसको छैन एक फॉक सुर्ती, उसैले लगाउछ दस लाखको फुर्ति
  • जसको डम्फू उसकै ताल
  • जसको तरबार उसको घरबार
  • जसको बाँदर उसैले नचाउँछ
  • जसको लाठी उसको भैंसी
  • जति सुम्सुम्यायो उति ठाडो !
  • जति कालो उति मेरै बौको सालो।
  • जहाँ दही त्यहीँ बाहुनको सही
  • जहाँ गुलियो त्यहीँ बाहुन भुलियो
  • जहाँ केरा त्यहीँ बाहुनको डेरा
  • जहाँ ईच्छा, त्यहाँ उपाय।
  • जाहा ईक्छा त्यहाँ उपाए !
  • जस्तो रोप्यो तेस्तै फल्छ ! 
  • जसले जान्यो उसले तान्यो।
  • जस्तालाई तेस्तै ढीडा लाई निस्तै
  • जस्तो देश उस्तै भेष ।
  • जसको शक्ति, उस्को अक्ति
  • जसको डम्फू उसके ताल।
  • जसको बिहे उसैलाई देख्न नदे।
  • जसको सीता खानु, उसकै गीता गाउनु
  • जसको मन खोटो उसको मन छोटो। 
  • जसको तरबार उसको घरबार।
  • जसरी आयो, त्यसरी गय
  • जसले बोक्छ भारी, खान्छ मेख मारी
  • जस्ले पैसालाई चिन्दैन, तेस्लाई पैसा ले पनी चिन्दैन
  • जसले मह काढ्छ, उसले हात घाट्छ
  • जसो जसो बराजु उसै उसै नाति
  • जसो जसो बाहुन बाजे, उसै उसै स्वाहा
  • जस्ता लाई तेस्तै पाउरोटीलाई निस्तै
  • जस्तालाई त्यस्तै, डिंडोलाई निस्तै
  • जस्तो आफु उस्तै च्यापु
  • जस्तो गुरु उस्तै चेला
  • जस्तो तस्तो चाहिएन, भने जस्तो पाइएन
  • जस्तो देश उस्तै भेष
  • जस्तो नाम उस्तै काम
  • जस्तो रोप्यो, तेस्तै फल्छ
  • जहाँ कंगाल, त्यहाँ चण्डाल
  • जहाँ केरा त्यहीं बाहुनको डेरा
  • जहाँ गुलियो त्यहाँ बाहुन भुलियो
  • जहाँ जाला जोगी आतै खाला
  • जहाँ दही, त्यहीं बाहुनको सही
  • जहाँ पुग्दैन रवि, त्यहाँ पुग्छन् कवि
  • जाँगर न साँगर खाने बेला आँ गर
  • जति कालो उति मेरे बौको सालो।
  • जति नंग्रा उति दाह्रा
  • जति जोगी आए पनि कानै चिरेका
  • जति भान्छे त्यति खिचडी। 
  • जति भाँडो उति चुबुर्की।
  • जहाँ स्त्री त्यहाँ श्री
  • जान्‍नेलाई श्रीखण्‍ड नजान्‍नेलाई खुर्पा बींड।
  • जान्नु न सान्नु थुतुनो मात्रै तान्नु !
  • जाँगर न साँगर खाने बेला आँ गर्
  • जाँड बिग्रने मोर्चा गुना, छोराछोरी बिग्रने आमा गुना ! 
  • जाडो भयो राती अनी बुढी ताती
  • जात फाल्नु गहतको झोलमा
  • जान्दो न बुझ्दो अघि अघि सर्दी, सुत्केरीको मर्म के बुझ्छ मर्दों
  • जान्नु न सान्नु थुतुनो मात्रै तान्नु
  • जापानीले बेसार खाओस न स्वाद पाओस
  • जाहा ईक्छा, त्यहाँ उपाए
  • जिउ पाल्न भन्दा नाम पाल्न गाह्रो
  • जिउँदी कमारीको बाह्रबिसे पोड़, मदर्दी कमारीको कोहि न कोहि
  • जिउदाको जन्ती, मर्दाको मलामी
  • जिते हस्तिनापुरको राज, हारे चपरी मुनीको बास
  • जिउदाको जन्ती मर्दाको मलामी !
  • जिब्रो चिप्लो मन भने कालो।  
  • जीउको सार घाँटी कुराको सार गाँठी 
  • जीईको जोई पोईको पोई हामी बीचमा कोई न कोई
  • जीउ भए घ्यू पिए
  • जुत्ता लगाउनेको चुरिफुरी खोला आए पछि देखिन्छ
  • जुत्ताको माला लगाएको नेता छाला देख्दा तर्सन्छ
  • जुन गोरुको सिंग छैन उसैको नाम लिखे
  • जुन जोगी आएपनि कानै चिरेको
  • जुन थालमा खायो, त्यही थालमा हग्छ
  • जुन नेता आए पनि घुस खान नछाड्‌ने
  • जुनकिरीको पिंधले स्वर्ग उज्यालो हुदैन
  • जुवाको धन गन्दै नगन
  • जुनकिरीको पिंधले स्वर्ग उज्यालो हुदैन !
  • जुन आस लाग्दो उही जेठाजु ! 
  • जुन थालमा खायो त्यही थालमा हग्छ।
  • जुन गोरूको सीङ छैन उसैको नाम तिखे
  • जेठाज्यूको हातको कोदालो सजिलो
  • जेठी बुढीको राम्रो कुरा तितो, कान्छीको चाहिँ झटारो नै मिठो
  • जो अगुवा उही बाटो हगुवा
  • जो डर्यो, सो मर्यो
  • जो चोर उसकै ठुलो स्वर 
  • जो निर्धन उसैको नाम धनप्रसाद 
  • जो बोक्सी, उही सुंडेनी जो हात, सो साथ
  • जो होचो उसको मुखमा घोचो
  • जोगी देख्दा भैंसी तर्सिने, भैंसी देख्दा जोगी तर्सने
  • जोगीको घरमा सन्यासी/हिप्पी पाहुना
  • जो सहे सो रहे !
  • जो लाउँछ चुक्ली उही जान्छ फुक्ली 
  • जो छ खूनी उसैलाई हुनी जो छ दानी बिग्रने बानी।
  • जो होचो उसको मुखमा घोचो।
  • जोई न जुंगा पोई न पोते, सातु न सोप्रयाक, केरा खाँदै सुसेल्दै ।
  • जोईको जोई पोईको पोई हामी बीचमा कोई न कोई।

 झ ---------------------------

  • झड्केलो छोराछोरी, खढ्कुलाको भात ! 
  • झापाको खेती, ईलामको केटि, पाँचथरको झगडा, ताप्लेजुङकाे बखडा ।
  • झाल रहे चिचिला लाग्छ
  • झिंगाको डिंगाले हात्ती मर्दैन
  • झिड्‌ङ्गो मारि धार्नी न विसौली
  • झुकेको शिर र भत्केको भिर प्रति कसैको आश दैन
  • झुटो बोल्नेले छिटो कसम खान्छ
ट-----------------------------
  • टपरी माझेर कहिल्यै चोखिदैन
  • टल्कदैमा सुन हुदैन
  • टाढाको देउता भन्दा नजिकको भुत काम लाग्छ
  • टाढाको देउता, करेसाको भुत
  • टुपी समाएर गालामा चड्कन
  • टुप्पीभन्दा माथि थात छैन, बाहुनभन्दा माथि जात छैन
  • टुहुराको पनि दिन फर्कन्छ
  • टुहुराको सहारा दैव
  • टोपी न सोपी, कपाल केले छोपी
  • टपरीमा भात, हातमा सिन्को, निर्बाह भयो आजको दिनको
  • टुप्पीभन्दा माथि थात छैन, बाहुनभन्दा माथि जात छैन
  • टुहुरोको दिन फर्कन्छ
  •  
ठ----------------------------
  • ठाउँ न ठहर बूढीको रहर। 
  • ठाउँमा लगाए गाजल, कुठाउँ मा लगाए मोसो
  • ठाडो टिका लाउछे, स्वामी कहाँ धाउछे
  • ठुलो गाँस नहाल बुहारी, कष्ठश्री छिन्ला !
  • ठेस लागेन भने उखुबारी पस्नु, ऋण लागेन भने जमानी बस्नु 
  • ठेस लाग्न भिर चाहिन्न 
  •  
ड----------------------------
  • डढेको मुखमा खुदो हालेको रोटि 
  • डरलाग्दा मान्छेका घिनलाग्दा कुरा !
  • डराउने मान्छेलाई रुखको ठुटो पनि बाघ बन्छ !
  • डाँकाले खाएको धन,आगोले खाएको बन !
  • डोकोमा दुध दुयेर रहदैन !
  • डिङ्‍गाको सरापले हात्ती मर्दैन।  
 ---------------------------
 
  • ढाँटको निम्तो खाई पत्याउनु
  • ढिंडो र फाँडो एउटै हो
  • ढिकीले स्वर्गमा पनि धानै कुट्छ !
  • ढिलै होस् तर छोरो होस्
  • ढुंगा खोज्दा देउता मिल्नु
  • ढुंगाको भर माटो, माटोको भर ढुंगा
  • ढुटे कि छोरी कनिका खानेमा परी, कनिका देखेरै उफ्रेर मरी
 
त -------------------------- 
  • तरुनी हुँदा सयवटा पोई, मर्ने बेला कोइ न कोइ
  • तँ आउदा महि पाइनस , तेरो कमारी पठाइदे दहि दिउला ! 
  • तँ आँट म पुऱ्याउँछु
  • तँ आउँदा मोही पाईनस, तेरो कमारी पठाईदे दही दिउँला
  • तँ कुटे जस्तो गर, म रोए जस्तो गर्छु
  • तन्नेरीको साथमा तरुनीको नासो
  • तरुनी हुँदा सयवटा पोई, मर्ने बेला कोड़ न कोड़
  • ताउलोमा जाउलो छैन, प्रधान शत्रु अमेरिका
  • ताक परे तिवारी नत्र गोतामे
  • ताकेर हान, हानेपछि छिनाल
  • तातै खाऊँ जली मरूँ
  • तातो दुध निल्नु न ओकल्नु
  • तातो पानीले घर डढदैन
  • ताप्के ताते पो काम हुन्छ, बिंड मात्रै तातेर के काम
  • तालिममा पसिना बगाउनेले लडाईमा रगत बगाउन पर्दैन
  • तावाबाट फुत्केर भङ्ुग्रोमा 
  • तित्रो बास्यो आफ्नै खती
  • तिहारको ज्वाईं, श्राद्ध को सालो !
  • तित्राको मुखै बैरि ! 
  • तिम्रो पोइ लोते लोते, कसले दियो पोते !
  • तिर्खा धाउँछ, खोला धाउँदैन
  • तिर्थ न व्रत, भुडी भर्त
  • तीजको झरी, चेलीबेटीको आँसु
  • तेरो पो धान छन्, कुट्‌यो खायो, आफ्ना त चामल छन्, कहिले निफन्नु कहिले केलाउनु
  • तेल कम चिड चिड ज्यादा
  • तेर्सो बाटोलाई फेरो नभन्नु, सौते पोइलाई मेरो नभन्नु !
  • तैं रानी मैं रानी को भर्ला कुवाको पानी
  • तै रिन मै बूढी बाख्री किन।

थ-------------------------- 

  • थाकेको बेलामा पाकेको केरा
  • थापा गयो नेपाल, खेत भयो सस्तै, कुलो लग्यो पहिरोले, जस्ताको तस्तै
  • थारुलाई दारु र मुसा भए केही चाहिँदैन
  • थुतुनो र मुतुनो जोगाउनु
  • थैली बलियो भए साथीको के कमि !
  • थोत्रो घरमा मुसाको रजाई
  • थोपा थोपा मिलेर सागर बन्छ
  • थोपड़ा ना सोप्डा प्रियंका चोपडा
  • थोरै भए ठिक्क, धेरै भए दिक्क
  • थोपा थोपा मिलेर सागर बन्दछ !

द--------------------------

  • दमाइको लुगामा तुना छिनेको
  • दरबारमा जन्मदैमा सबैजना राजा हुदैनन्
  • दरबारमा प्रवेश गर्दैमा साँढे राजा बन्दैन, बरु दरबार गोठ बन्छ
  • दशा भनेको बाजा बजाएर आउँदैन। 
  • दशा लागेको बेला नभरेको बन्दुक पनि पड्कन्छ
  • दाजुलाई सक्दिन, भाउजुलाई राख्दिन
  • दाजुको चिउरा, भाउजुको खटन !
  • दाजुसँग काम लिनु छ भने भाउजु रिझाउनु, श्रीमान फकाउनु छ भने सासु रिझाउनु
  • दाहिने हातले खाएपनि देब्रे हातले खाएपनि पर्ने त उही मुखमा नै हो !
  • दिउ आफु नाङ्‌ङ्गो, नदिउ इष्ट बाड्‌ङ्गो
  • दिउँ आफू ना‌ङ्गो नदिउँ माग्ने/इष्टको मुख बाड्‌ङ्गो
  • दिन उजेली सुती बिताइ, रात उजेली बिस्कुन सुकाइ
  • दिनमा कमिनी कपाल कोर रातमा कमिनी घोचा चोर
  • दिउ आफु रित्तो, नदिउ इष्टको मुख बाङ्गो !
  • दिन उजेली सुती गुमाई रात उजेली बिस्कुन सुकाई
  • दुई जोइको पोइ कुना पसी रोइ
  • दुबो मौलाएझैँ मौलाउनु तर कुकुर बौलाएझैँ नबौलाउनु !
  • दुश्मन खोज्न टाढा जानु पर्दैन ! 
  • दुबै हातमा लड्डू 
  • दुःख कहिल्यै एक्लै आउँदैन ।
  • दुःखीलाई दिन्छु नभन्नू, विधवालाई लान्छु नभन्नु
  • दुःख पाइस मंगले आफ्नै ढङ्‌गले
  • दूध दिने गाईको लात्ती सहनुपर्छ 
  • देख्ना दाल खाना काल।
  • देश गुनाको भेष कपाल गुनाको केश
  • दैव दिने पितृ हर्ने।
  • दौरा न सौराको खल्ती

ध-------------------------- 

  • धन कमाई धाक, साथी कमाई लाख
  • धन देख्दा महादेवको तीन नेत्र धन भने पछि महादेव को पनि तीन नेत्र
  • धन परेको भन्दा मन परेको राम्रो धनै रह्यो, मनै रह्यो
  • धर्ममा बसेकी स्वास्नी एउटैको, पोइला हिडेकी सबैको
  • धनको पखेटा हुन्छ
  • धन कमाई धाक, साथी कमाई लाख !
  • धन भने पछि महादेव को पनि तीन नेत्र !
  • धान खाने मुसा, पिटाई खाने भ्यागुतो !
  • धाक भन्दा धक्कु ठुलो, हिड्ने बेला खुट्टा लुलो 
  • धान खाने मुसा, चोट पाउने भ्यागुतो
  • धान पाके निहुरन्छ, कोदो पाके ठडिन्छ धेरै खाए मल, थोरै खाए बल
  • धेरै खाए मल थोरै खाए बल।
  • धेरै खायो भने चीनी पनि तितो हुन्छ 
  • धेरै बिरालो हुँदा मुसा मर्दैन
  • धेरै जोगी मठ उजाड।
  • धोबीको कुत्ता यता न उता 
  • धोबीलाई हतार हुँदैमा घाम लाग्दैन। 
  • धोवीको कुकुर घरको न घाटको

 न-------------------------- 

  • न्यौरी मारी पछुतो !
  • न्याय नपाए गोर्खा जानु
  • न आमा पट्टिको न मामा पट्टिको
  • न धुँदा जाने, न रुँदा जाने
  • नकचरा को ओखति छैन
  • नक्कल गर्न पनि अक्कल चाहिन्छ
  • नडले चिमोटे हुनेलाई बन्चरो किन लगाउने नजाने गाउँको बाटो नसोध्नु
  • नजाने शहरको GPS नलगाउनु 
  • नजिकको तीर्थ हेला
  • नजित्ने लडाइँ नलडेकै राम्रो 
  • नदिने बजैले बुधबार बार्छिन
  • नदुखेको कपाल डोरी लगाई लगाई किन दुखाउनु
  • नपत्याउने खोलाले बगाउँछ 
  • नपाउने ले केरा पायो बीयर संगै खायो
  • नपाउनेले केरा पायो बोक्रा समेत चपायो
  • नपाउनेले केरा पायो, चियामा चोपी खायो 
  • नपाउनेले छोरो पायो, खेलाई खेलाई मार्यो
  • नपाउनेले केरा पायो बोक्रा समेत चपायो।
  • नसो पस्यो, माया बस्यो !
  • नजीकको देउता हेला
  • नजाने गाउ को बाटै नसोधनु !
  • न बिराउनु न डराउनु ! 
  • नबोलाएको ठाँउ मा कुकुर मात्रै जान्छ
  • नबोल्नेको कोहि पनि बैरी हुदैन
  • नभएकी स्वास्नी कस्ती कस्ती, भएकी स्वास्नी सस्ती
  • नमच्चिने पिङको सय झड्‌का
  • नयाँ जोगी खरानी धेरै घस्छ
  • नयाँ दुलही चुरा धेरै बजाउँछिन्
  • नशा भनेको सुर्तीले पनि दिन्छ
  • न मच्चिने पिङ को सए झट्का !
  • नपत्याउने खोलाले बगाउँछ
  • नभेटुन्जेल उसैको पिरलो, भेटे पछि कुकुर र बिरालो !
  • नभरेको गाग्रो छछल किन्छ !
  • नठिनिको नाठो काख छउन्जेल आफ्नो !
  • नबोल्नेको कोहि पनि बैरी हुदैन !
  • नहुनु मामा भन्दा कानै मामा जाती !
  • नखाउँ भने दिनभरिको शिकार खाउँ भने कान्छाबाबुको अनुहार
  • नाउँ न जस् खरानी घस्
  • नाच्न न जान्ने को आगन टेडो !
  • नाकमुनि कन्दनि। 
  • नानी भन्दा आची ठूलो
  • नाङ्लो ठटाई हात्ती तर्साउनु
  • नातिनिको कुर्ता सुरुवालमा हजुरआमाको रजाइ
  • नानी भन्दा आची ठूलो
  • नाफा भए पेशा, घाटा भए दशा
  • नाम होस् या बदनाम, तर नहोस् गुमनाम 
  • नामर्दकि जोइ हुनुभन्दा मर्दकि कमारी हुनु जाति
  • नामर्दलाई लुतो
  • नारीको भाग्य बिहान सोह्र साँझ चौसठ्ठी
  • निभ्न लागेको बत्ती चह‌किलो बल्छ
  • नेवार इस्ट र बाउ दुष्ट कहिल्यै हुँदैन 
  • नेवार बिस्यो भोजले, बाहुन् बिस्यो मोजले
  • नौलो छँदा नौ पुलाको गाँस, पूरानो भएपछी जगल्टाको नाश
प----------------------------
  • पटुकामा रुपैया, बटुकामा भात
  • पढिलेखी छैन काम, चम्चागिरी गरी खायो माम
  • पढेर भन्दा परेर जानिन्छ
  • पढ्यो गुन्यो के काम, हलो जोत्यो खायो माम
  • पर्छ टर्छ !
  • पढी गुनी के काम हलो जोति खायो माम
  • पण्डितको टुप्पी न एन्टिना न एरिएल
  • परबाट भिनाजु आए, तँ जान्छेसकी म जाउँ
  • पहिले गरेर देखाउनु अनि भन्नु 
  • पहिलो गाँसमै ढु‌ङ्गा
  • पहेंलो सबै सुन हुँदैन 
  • पश्चिमबाट घाम उदाउनु र बाहुनको चित्त बुझाउनु एउटै हो
  • पशुपतिको जात्रा सिद्राको ब्यापार
  • पशुपतीको जात्रा, गाजाको ब्यापार ।
  • पहिले गरेर देखाउनु अनि भन्नु ! 
  • पहिलेको तीतो पछिको मीठो 
  • पाँच घरका कुत्ता, खाने बेला यता न उता
  • पाँच पैसाको ल्वांग छैन, दस पैसाको स्वांग 
  • पाठकी कन्धनी, भाङ्‌ग्राको धोती
  • पाडो खानेले बाच्छो राख्दैन
  • पानी खानू मूलको, स्वास्नी ल्याउनू कूलको 
  • पानीमा बसी गोही संग दुस्मनी
  • पाप धुरीबाट कराउँछ पापा पनि चिची पनि
  • पापा पनि चिची पनि।
  • पाडो पाए नि पाडी पाएनी भतुवालाई बिगौती
  • पाँच पैसाको ल्वांग छैन,दस पैसाको स्वांग !
  • पानीमा बसी गोही संग दुस्मनी !
  • पाडो खानेले बाच्छो राख्दैन !
  • पारिको घाँस हरियो हुन्छ 
  • पुड्के बाहुनको सुड्के चन्दन
  • पूँजी न सुजी उचाल मुजी 
  • पैसा न कौडी बजार बजार दौडी
  • पोहोर मरी सासु, अहिले आयो आँसु
  • पोहोरको मकै धेर यसपालीको जाडो धेर  
  • प्रतिक्षाको फल मिठो हुन्छ
  • प्रशासनमा घुसखोरी, जनता बोल्दैनन् मुख फोरी
  • प्रेमिकाले छोडेको कहिले कहिले, लभलेटर लेख्छन् आहिले 
 
  फ ---------------------------
  • फकाई फकाई ल्याए, चिमोटी चिमोटी मारे
  • फलामले फलाम काट्छ
  • फिनी हराएको थाहा छैन गहुँको दाना गन्ने
  • फोकटको पाए एक मानो चुक पनी खान्छ
  • फोश्रो आशा नदेखाऊनु !
  • फलामले फलामलाई काटछ !
  • फुत्केको माछो ठुलो !
  • फूलको बास्ना वरिपरि मान्छेको बास्ना डाँडापारी 

 ब---------------------------

  • ब्रत बस्ने हामी, फलाहार खाने कामी
  • बचनको चोट, मनको घाउ
  • बजेट कहाँ पोखियो, आफ्नै पकेटमा
  • बत्ती मुनि अँध्यारो
  • बनको चरी बनमै रमाउछ
  • बनको बाघले खवोस नखावोस, मनको बाघले खान्छ
  • बरु आगो छुनु, आइमाई नछुनु
  • बर्मा आए कर्मसँगै, नेपाल गए कपालसँगै
  • बलिया बाड्‌ङ्गा बाघलाई बूढाखाढा माघलाई
  • बलेको आगोमा घिउ थप्नु
  • बडार्नु पर्ने कसिंगर हावाले उडायो
  • बचनको चोट, मनको घाउ
  • बजेट कहाँ पोखियो, आफ्नै पकेटमा
  • बत्ती निभ्नु आधी धपक्क बल्छ
  • बत्ती मुनि अँध्यारो
  • बनको चरी बनमै रमाउछ
  • बनको बाघले खवोस नखावोस, मनको बाघले खान्छ
  • बरू आगो छुनु, आइमाई नछुनु
  • बँदेल जति मोटायो उति मु** साँगुरो !
  • बलिया बाङ्‌ङ्गा बाघलाई, बूढाखाढा माघलाई
  • बलेको आगोमा घिउ थप्नु
  • बलेको आगो ताप्न छोडेर निभेको आगो को तापोस्!
  • बचनको चोट, मनको घाउ !
  • बाउ गणेश, छोरो गोबर गणेश
  • बाउभन्दा छोरा जान्ने, खुकुरीभन्दा कर्द लाग्ने
  • बाउले गर्नु पर्ने चुलाको ड्युटी 
  • बाउ गणेश, छोरो गोबर गणेश
  • बाउभन्दा छोरा जान्ने, खुकुरीभन्दा कर्द लाग्ने
  • बाउले गर्नु पर्ने चुलाको ड्युटी
  • बाघ कराउनु बाखो हराउनु
  • बाघ बुढो भए पनि घाँस खाँदैन
  • बाघ बुढो भयो भने नि शिकार गर्न छाड्‌दैन
  • बाघ बुढो र स्याल तन्नेरी
  • बालुवा निचरेर तेल आउदैन ! 
  • बाख्राको चाकमा किरा परेको। 
  • बाख्रा पुच्छर काट्यो बोकालाई सजिलो ।
  • बाख्राले विराउँछ भेडाको कान काट्ने।
  • बाघ देख्न बिरालो हेर्नु, शत्रु देख्न दाजुभाइको हेर्नु
  • बाघ बुढो भए पनि घाँस खाँदैन
  • बाघ बुढो भयो भने नि शिकार गर्न छाड्‌दैन
  • बाघ बुढो र स्याल तन्नेरी 
  • बाघ बुढो स्याल तन्नेरी एक हुँदैन 
  • बाघ मरेपछि छालाले बाँच्छ, मान्छे नामले
  • बाघले सिनो खादैन
  • बाघ समाउन गएको, खरायोले खयाक्क गर्दा मुर्छा
  • बाघका सय गोठ
  • बाघको छालामा स्यालको रजाई
  • बाघको छोरा स्याल
  • बाघको न्यासो लागे बिरालोको अनुहार हेर्नु 
  • बाघको बाटो बाघ हिड्छ, सर्पको बाटो सर्प 
  • बाघको मुख खाए पनि रातै, नखाए पनि रातै
  • बाघले नचिनेको वन र वनले नचिनेको बाघ हुँदैन
  • बाच्छो खाने बाघले पाडोलाई नि बाँकी राख्दैन 
  • बाटो न घाटो, दगुर्छ लाटो
  • बालब्रम्हचारी, नारी देखे आँखा मारी ।
  • बाहुनको चित्त माखाको पित्त
  • बाहुनको बिर्ता बोकाको मोलमा जान्छ
  • बाहुनलाई खाई जाडो, क्षेत्रीलाई नुहाई जाडो
  • बाहुनले च्याउ खाओस न च्याउको स्वाद पाओस
  • बाहुन बिग्रियो लोभले, नेवार बिग्रियो भोजले, राना बिग्रियो मोजले
  • बार्‍ह बर्षमा पोई आको म राँडीलाई जरो आको
  • बाह्र बर्ष पछी घर फर्केको , आजैका दिनमा बुडी परसरेकी
  • बाह्र छोरा तेह्र नाती बुढाको धोक्रो काँधै माथि
  • बाँदर को पुच्छर, लौरो न हतियार ! 
  • बादरको पुच्छर टाई न इंजार
  • बाँदरको हातमा नरिवल
  • बा दुब्लाएर बिरालो हुदैन
  • बाबू भन्दा छोरो जान्ने, नाति पेटै बाट मट्या‌ङ्ग्रा हान्ने
  • बारी न विरुवा नौ मुरी तोरी
  • बार्‍ह छोरा तेन्ह नाति, बूढाको धोक्रो काँधै माथि 
  • बार्‍ह छोरा तेन्ह नाति, बूढाको मन तरुनी माथि\
  • बार्‍ह वर्षमा खोलो पनि फर्कन्छ
  • बाच्छो पाओस कि बाच्छी, भतुवालाई बिगौती
  • बालीनाली अरूको राम्रो, छोराछोरी आफ्नो 
  • बालब्रम्हचारी, नारी देखे आँखा मारी
  • बालुवा निचरेर तेल आउदैन
  • बाहिर बाहिर लोकाचार भित्र भित्र पोका पार
  • बाहुनको चित्त माखाको पित्त
  • बाहुनको टुप्पी एरियल न एन्टिना
  • बाहुनको बिर्ता बोकाको मोलमा जान्छ
  • बाहुनको सेखी झार्न नेवारले भाङ्राको धोती लगाउछ
  • बाहुनलाई दिनी, खुदोमाथि चिनी
  • बाहुनले च्याउ खाओस् न स्वाद पाओस्
  • बाह्र बर्ष बाइबल पढायो, भुकम्प आउँदा राम राम
  • बाह्र बर्ष रामायण पढायो, सीता कस्की जो 
  • बाह्र बर्षमा पोइ आयो, मैं राँडीलाइ ज्वारो आयो
  • बिना चालले कुकुर भुक्दैन, मुलाको ड्याङ्गमा हात्ती लुक्दैन !
  • बिनाश काले बिपरिते बुद्दी !
  • बिद्या नै धन हो! 
  • बिरालोको घाँटीमा सिद्राको माला
  • बिहे गर्ने अलमलमा केटी खोजै बिर्सियो
  • बिरालोको हातमा सिद्राको नासो
  • विष्टका घरमा भात पाक्यो, दमाईका घरमा खलबल
  • बिराउने रामे चोट पाउने चामे।
  • बिग्रेको घरको भत्केको चाला 
  • बुझ्दो न सुझ्दो टुंडिखेल कुद्दो
  • बुझ्नेलाई श्रीखण्ड, नबुझ्नेलाई खुर्पाको बिँड
  • बुढानिलकण्ठ नारानथान, सौता सौता हानाहान
  • बूढा मरे भाका सरे
  • बूढी मर्यो काल पल्क्यो
  • बुढी मरी भनेर होइन काल पल्क्यो भनेर डराउनु पर्छ
  • बुढेसकालमा पाटीको वास।
  • बूढी मर्‍यो काल पल्क्यो।
  • बुढो पोईले हसाउँछ, ठिटो पोईले रुवाउँछ
  • बुहारीको छाती हेरि गाउँले अघाए, नाति केटो भोकै
  • बेलामा छोरा छोरिलाई नकुटेपछि आफ्नो छाती पिट्नु पर्छ
  • बैंक लुट्नेलाई भन्दा समाउन जाने पुलिसलाई लाज
  • बैंसमा स्याल पनि घोर्ले हुन्छ 
  • बैगुनीलाई गुनले मार्नु
  • बैरो हाँसे, पैरो चल्छ
  • बैद्यका गलागाँड, ज्योतिषीका छोरी राँड 
  • बैरो हाँसे, पैरो चल्छ !
  • बोकाको मुखमा कुभिन्डो 
  • बोकाले दाईं हुने भए गोरु किन चाहिन्थ्यो
  • बोकाले रोपाइँ हुने भए गोरु किन चाहियो 
  • बोल बोल माछा मुख भरी पानी
  • बोली र गोली छुटे पछी फर्कदैन 
  • बोलेर बाठो र दौडेर छिटो कहिल्यै हुँदैन
  • बोल्नेको पिठो बिक्छ, नबोल्नेको चामल पनि बिक्दैन
  • बोल्ने को पिठो बिक्छ, न बोल्ने को चामल पनि बिक्दैन !
  • बोली र गोली छुटे पछी फर्कदैन !

 भ---------------------------

  • भ्वाङ् भन्दा स्वाङ् ठुलो
  • भए अन्त नभए बुढाथोकीको जन्त
  • भण्डारीले भन्दियो, गोतामेले गोददियो
  • भतुवालाई पाडो पाए पनि पाडी पाए पनि बेगौती
  • भन्दाखेरी छ, गन्दाखेरी सात
  • भन्नै परे पछी भित्तै पुर्यएर भन्नु
  • भ्रस्ताचार नगरनेलाई सिंहदरबार के काम । 
  • भरि गाग्रो छ्चल्किन्न !
  • भँडारीको बिहेमा पाँडेको परिपञ्च
  • भए अन्त नभए बुढीको जन्त।
  • भंगेरो मार्न सजिलो हुन्छ, भुत्ल्याउन गाह्रो ! 
  • भँडार खनेर आँगन पुर्नु 
  • भन्सारमा सुन छ लिन गए हुन्छ
  • भाई भए भरोस, गाई भए गोरस
  • भाग्यमा छ भन्दैमा डोकोमा दुध दुहेर अडिदैन
  • भाग्यमानीको भूतै कमारो
  • भाइ गोठ, सालो धुरि
  • भाइ फुटे गँवार लुटे
  • भाङ्‌ग्राको टोपीमा गुहेंलीको फूल
  • भारी माथि सुपारी
  • भाउजुले पोलेको देवर, बुहारीले पोलेको ससुरो !
  • भाउजुको देवर तन्नेरी !
  • भाई भए भरोस, गाई भए गोरस !
  • भित्ताको पनि कान हुन्छ
  • भित्र खोले सिस्नो स्वाप् स्वाप्, बाहिर डिङगो जुत्ता ढ्याप् ढ्याप्
  • भिरको चिन्डो, उधो न उभो
  • भीरमा जाने गाईलाई राम राम भन्न सकिन्छ, काँध थाप्न सकिन्न
  • भिर को चिन्डो, उधो न उभो !
  • भिताको पनि कान हुन्छ
  • भुक्ने कुकुर भुकिरहन्छ, टोक्ने कुकुर सुतिरहन्छ
  • भुक्ने कुकुरले टोक्दैन
  • भेंडा भेंडाको हूलमा, बाख्रा बाख्राको हूलमा
  • भेटी न सेटी, बस मरिमेटी
  • भैंसीलाई सिङ भारी हुँदैन
  • भोको पेटलाई तातो खिर
  • भोको पेटले सोच्न सक्दैन
  • भोको भन्छ डाँडावारि खाउँ, अघाएको भन्छ डाँडापारि खाउँ
  • भोजन हैन भोक मिठो
  • भैंसी नुहाएर गाई हुदैन, भाई मोटाएर दाई हुदैन ।
  • भेडा भेडासँग बाख्रा बाख्रासंग 
  • भेंडा भेंडाको हूलमा, बाखा बाखाको हूलमा
  • भेंडाको खोलमा ब्वाँसो।
  • भेटी न सेटी, बस मरिमेटी
  • भैंसीलाई सिङ भारी हुँदैन
  • भोको पेटलाई तातो खिर
  • भोको पेटले सोच्न सक्दैन
  • भोको भन्छ डाँडावारि खाउँ, अघाएको भन्छ डाँडापारि खाउँ
  • भोजन हैन भोक मिठो
  • भोटेको बुद्धि भेडाको जस्तो
  • भोजन हैन भोक मिठो ! 
  • भ्रष्टाचार नगर्नेलाई सिंहदरवार के काम

 म---------------------------

  • मकैको रोटीमा घिउ हाल्न र माइतिको सम्पतिमा जिउ हाल्न बेकार छ
  • मन नपर्ने जेठी बुढिले पकाएको खिर पनि गनाउँछ, मन पर्ने कान्छी बुढिको पाद पनि बसाउँछ
  • मन परेको केटो जेठाजू
  • मन परेको फुल सुकेपनी रसिलो
  • मन पर्ने मान्छेको दुर्गन्ध नै सुगन्ध
  • मनको लड्डु घ्यूसँग खानु
  • मनको बह कसैलाई नकह।
  • मनमा चिसो पस्नु
  • मन्त्री हुनु कहिले कहिले, कमिसन थाप्नु पहिले
  • मरी जाने चोला, उडी जाने सास
  • मरी लानु केहि छैन 
  • मरेको बाघको जुगा उखेल्ने
  • मरेको बिरालो काखी च्यापेर ठिमीको उकालो
  • मर्दकी दश ओटी
  • मर्दको जुगासँग आगो पनि हच्किन्छ
  • मर्नु भन्दा अगाडि आङ् तन्काउनु
  • मर्नु भन्दा बौलाउनु निको
  • मर्ने बेला हरियो काँक्रो
  • मर्नै परेपछि खु‌ट्टै तानेर मर्ने
  • मह काढ्नेले हात चाट्छ
  • मरेपछि डुमै राजा
  • मरेको मधेसीले जिउँदो पहाडेलाई ठग्छ
  • मर्दको जुँगासँग आगो पनि हच्किन्छ !
  • मर्ने बेलामा हरियो काँक्रो
  • मरेपछि ओखती
  • मरेको बाघको जूँगा उखेल्न।
  • मकैको रोटीमा घिउ हाल्न र माइतिको सम्पतिमा जिउ हाल्न बेकार छ !
  • मरी जाने चोला, उडी जाने सास !
  • मनको लड्डु घ्यू संग
  • मलाई खाने बाघले तँलाई पनि खान सक्छ
  • माकुराको जाल झिंगाको काल
  • मागेको गोरु, चोरेको हलो, बाँच्नु भन्दा मरेकै भलो
  • माग्नेलाई छान्ने अधिकार हुँदैन
  • माग्नेको धन दशचोटि गन्
  • माग्नेलाई तातो भात
  • माछा देखे दुलो भित्र हात, सर्प देखे दुलो बाहिर हात
  • माछाको बल पानी सम्म
  • माछो माछो भ्यागुतो
  • मान्छेमा ईख, सर्प मा बिष न भए कोही डराउदैन !
  • मामाको घोडी मेरो हि हि
  • माझीको मतो गर्दा सात गाउँ डुबे 
  • माझीले सल्लाह गर्दागर्दै सात गाउँ डुब्यो
  • माटाका भाँडालाई काठका मुंग्रा
  • मानो रोपेर मुरी फल्ने
  • मान्छे खेदाउनु अगाडीबाट बस्तु खेदाउनु पछाडीबाट
  • मान्छेमा ईख, सर्पमा बिष नभए कोही डराउदैन
  • मामा अगाडि कुलका वखान
  • मामा आउँदा केरा पाकेन, केरा पाक्दा मामा आएनन्
  • मामाको घोडामा भान्जा को हे हे
  • मारे पाप पाले पुण्य
  • मागेको गोरु, चोरेको हलो, बाँच्नु भन्दा मरेकै भलो !
  • माग्नेको धन दशचोटि गन्। 
  • माग्नेको मुख बा‌ङ्गो।
  • माग्नेलाई तातो भात !
  • माग्नेलाई छान्ने अधिकार हुँदैन !
  • माकुराको जाल झिंगाको काल !
  • मामाको घोडामा भान्जाको हे हे !
  • माछा देखे दुला हात, सर्प देखे खोकिलामा हात 
  • मीठो कुराले पेट भर्दैन ।
  • मुखमा लगाउन चिलाउनेको गेडो छैन, कुन्नि के जातिमा लगाउन जाइफल
  • मुखमा सरस्वती हुनेको सधैं वृहस्पति आउँछ
  • मुर्ति चोरलाई पशुपति न गुहेश्वरी
  • मूर्ख र पैसा छि‌ट्टै सकिन्छ
  • मुर्खको धन रहदैन !
  • मुख कामी लाई जेवल चहिदैन !
  • मुखमा राम राम बगलीमा छुरा !
  • मुखमा लगाउन चिलाउनेको गेडो छैन, कुन्नि के जातिमा लगाउन जाइफल
  • मुखमा सरस्वती हुनेको सधैं वृहस्पति आउँछ
  • मुर्ति चोरलाई पशुपति न गुहेश्वरी
  • मूर्ख र पैसा छि‌ट्टै सकिन्छ
  • मूर्खको धन रहँदैन
  • मुसाको छोरी मुसैलाई
  • मूर्खलाई सय कोर्रा बुद्धिमानलाई एक कुरा।
  • मेहनतको फल मिठो हुन्छ !
  • मेरो गोरूको बाहै टक्का
  • मेहनतको फल मिठो हुन्छ
  • मोही माग्नु, ढुंग्रो लुकाउनु
  • मौका आउँछ पर्खिदैन, बगेको खोला फर्किंदैन
  • मौकामा चौका हान्न जान्नु पर्छ
  • मौकामा कोढीको पनि पाउ मोल्नु पर्छ
  • मौका परे दुलाँ हात मौका नपरे पाखाँ हात।
  • मौकामा हिरा पनी फोर्न सक्नु पर्छ 
  • मौका हिरा फोर्न बेमौकामा कोडी नछोड्नु।
  • मौका मा चौका हान्न जान्नु पर्छ !
  • मौन सम्मत्ति लक्षणम्।
र ----------------------
  • राँडी घरमा पोइको के खाँचो !
  • रावण मरेर लंका खाली हुँदैन !
  • रात राम्रो जुनले, मान्छे राम्रो गुनले !
  • रात रह्यो, अग्राख पलायो / रात रहे अग्राख पलाउँछ
  • राजाको काम छोडी कामीको देवाली
  • राजाको काम चारैतिर बदनाम
  • राजाको अँगाडि र घोडाको पछाडि नलाग्नु, लात खाइन्छ
  • राजाको घरमा नुन को दुःख
  • राजाको धन जान्छ, भंडारेको पेट पोल्छ
  • राजाको घरमा नुन को दु:ख ! 
  • राजाको मति १२ बर्ष प्रजातन्त्रमा राखे पनि बाँड्‌ङ्गाको बाँड्गै
  • राम राम सीता पोइ, मर्ने बेला कोही न कोही।
  • रात गए अग्रात पलाउँछ
  • रात भरि करायो, दक्षिणा हरायो
  • रात राम्रो जुनले, मान्छे राम्रो गुनले
  • रातभरि सराप्यो महाजन त जिउदै
  • रातभरी रामायण पढायो, सीता कस्की जोड़
  • रातभरी रुड्यो बूढी जिउँदै
  • राम राम सीता पोइ, मर्ने बेला कोही न कोही
  • रावण मरेर लंका खाली हुँदैन
  • रात भरि करायो दक्षिणा हरायो !
  • राँडीलाई लान्छु , गरीबलाई दिन्छु नभन्नु
  • रात गए अग्रात पलाउँछ !
  • राम्रो बैठान आधा बैठान।
  • रिस खा आफू, बु‌द्धि खा अरु
  • रिसको झोकमा कसले बेद पढ्छ
  • रिसको झोकमा कसले बेद पढ्छ ! 
  • रुद्रघण्टी नहुनेको विश्वास नगर्नु
  • रुने आँखालाई गाजलले छेक्दैन
  • रोटी चिल्ला मीठा कुरा खस्रा मीठा

 ल----------------------

  • लक्का छोरोलाई के को धक्का
  • लगनको बेला हगन
  • लगनपछिको पोते के काम
  • लंगडाको देशमा खुट्टा खुम्च्याउनु।
  • लगौंटी च्याती कुसुमे रुमाल
  • लड्का जित्ने हनुमान जस पाउने ढेडु
  • लहरा तान्दा पहरा गर्जिन्छ
  • लाटाको देशमा गाँडा तन्नेरी
  • लक्ष्मी चंचल हुन्छिन्।
  • ल्हासा सुन छ मेरो कान बुच्चो !
  • लङ्का जित्ने हनुमान पगरी गुथ्ने ढेडू
  • लजालु बुहारी, असनको डेरा !
  • लक्का छोरोलाई के को धक्का ! 
  • लहरो तान्दा पहरो गर्जन्छ। 
  • लाटो लड्छ एक बल्ड्याङ बाठो लड्छ तीन बल्ड्याङ 
  • लात को घोडा बात ले मान्दैन
  • लातको भुत बातले मान्दैन
  • लानेको निधो छैन, जानेको तर्खर 
  • लानेलाई भन्दा जानेलाई हतार !
  • लालमायाको त पत्तै छैन, खस्रे कामिको खसखस !
  • लाटो लड्छ एक बल्ड्याङ बाठो लड्छ तीन बल्ड्याङ
  • लाटो देशमा गाँडो तन्नेरी 
  • ले ले बाबु गुलेली, मारिदिउँला जुरेली
  • लोहाको बैरी लोहा।
  • लौरो टेके भर हुन्छ, कान्छी ल्याए घर हुन्छ !
  • लिम्बुको बुद्धि घुँडामा
  • लिखितमको अघाडी बखतम चल्दैन !
  • लूटको धन फूपूको सराद
  • लोग्ने स्वास्नीको झगडा परालको आगो
  • लोभले लाभ, लाभले विलाप।
  • लोभीको धन छट्टुले खान्छ
  • लोभीहरु रहुन्जेल पापीहरु भोकै मर्दैनन्
  • लौरो टेके भर हुन्छ, कान्छी ल्याए घर हुन्छ
  • ल्हासामा सुन छ, कान मेरो बुच्चै

----------------------

  • वचन फेर्नु र बाबु फेर्नु उस्तै हो
  • वल्लो घरको नरे, पल्लो घरमा सरे
  • वल्लो घाट न पल्लो तीर
  • वनको बाघले खाए नि नखाए नि मनको बाघले खाने।
  • वारि खाल्डो पारि भीर। 
  • वाणाको घरमा सबै पुजारी
  • वारि खाल्डो, पारि भीर
  • विनाश काले विपरीत बुद्धि
  • विष नभएको सर्प र ईख नभएको मानिस काम लाग्दैन 
  • विष्टको घरमा भात पाक्दा दमाईको घरमा खलबल
  • विसौलीको जिब्रो फड्कार्नु भन्दा धार्नीको टाउको हल्लाउनु बेस
  • वैद्यका गलगाँड जैसीका छोरी रॉड

स----------------------

  • स्याल कराउनु कुखरा हराउनु।
  • सम्धीको निहुँले मलाई पनि घिउले !
  • संगतले मानिस चिनिन्छ।
  • संगत गुना को फल
  • सज्जन सँगको मितेरी शिलापत्र, दुर्जन सँगको मितेरी अलपत्र
  • सत्त्य को धन रहन्छ, असत्त्य को धन रहदैन
  • संगैका साथि सिँहदरबार माथी !
  • संगै बसी सुती सकि, लाज मान्दै घुम्टो कसी !
  • सत्रु पछ्याउने भाई, तन्नेरी पछ्याउने बुहारी !
  • सबै कुकुर काशी गए गु केले खाला !
  • ससुरालीको धनमा नामर्दको रजाईं।
  • सर्पको विष, मान्छेको ईख
  • सपनतीर्थ जाँदाखेरी चुरोट खानुपर्छ
  • सब लफडा थुतुनु र मुतुनुले निम्त्याउछ
  • सबै छोडी पुच्छर मुनि हात
  • सम्धीको निहुँले मलाई पनि घिउले
  • सरकारी काम कहिले जाला घाम
  • सर्प पनि मरोस्, लट्ठी पनि नभाँचियोस्
  • सर्पको खुट्टा सर्पले देख्छ
  • ससुरालीको धनमा नामर्दको रजाईं
  • सस्तो बेसारले पखला लाग्छ
  • सबै कुकुर कासी गए, गु कस्ले खाने
  • सन्तोषी सदा सुखी।
  • सयको लाठि, एकको बोज !
  • साउँको भन्दा ब्याजको माया।
  • साउनको भेललाई बेलामा रोक्न सके बाली राम्रो हुन्छ
  • साउनमा आँखा फुटेको गोरुले बाह्रै महिना हरियो देख्छ
  • सानो चीत्तले बोसो पाक्दैन
  • सानो छउन्जेल मर्ला भन्ने पीर, ठूलो भएपछि मार्ला भन्ने पीर
  • सानोलाई, ऐन ठूलोलाई चैन
  • सार्कीको सरापले डिंगो मर्दैन
  • सालीको आशमा भिनाजुको बनिबास
  • सासूको माया छोरी छउन्जेल, बुहारीको माया छोरा छउन्जेल
  • साँढेको जुधाई बाच्छाको मिचाई
  • सालीको आशमा भिनाजुको बनिबास !
  • सास छउन्जेल आश।
  • साधुलाई सुली चोरलाई चौतारो
  • सानो जात मात्दैन, मातेपछि बाँच्दैन
  • सिपालुले सीप लायो मुखुण्डीले मुख लायो 
  • सिपाहिको काम छैन, जर्नेलको मान !
  • सिकर्मीको घरको भर्र्यंग भाचिएको हुन्छ
  • सिमीका झालमा काउसाको कोसो
  • सियो बनेर पस्ने, फालि बनेर निस्कने
  • सियो हराएको दमाइँ जस्तो
  • सीतैंमा पाये भट्टि रीत्तै 
  • सुनलाई खोल लाउनु पर्दैन !
  • सुगुरलाई स्वर्ग जान्छस् भन्दा त्यहाँ गु खान पाईन्छ भनी उल्टो सोध्नु।
  • सुनारको सय चोट लोहारको एक चोट 
  • सुघरी स्वास्निको पोइ मोटाउछ , फोहोरी स्वास्निको कुकुर मोटाउछ !
  • सुख पाए ससुराली जानू, दुःख पाए मीतकहाँ जानू
  • सुगुरलाई स्वर्ग जान्छस् भन्दा त्यहाँ गु खान पाईन्छ भनी उल्टो सोध्छ
  • सुघरी स्वास्निको पोइ मोटाउछ, फोहोरी स्वास्निको कुकुर मोटाउछ
  • सुनलाई खोल लाउनु पर्दैन
  • सुनारको सय चोट, लोहारको एक चोट
  • सूर्य अस्त चन्द्र मस्त
  • सूर्यको अगाडि बत्ती
  • सोर्‍है साला सत्र।
  • सोझाको सहाय दैव
  • सौताको रिसले श्रीमानको काखमा पिसाब फेर्नु
  • स्याल कराउनु कुखरा हराउनु
  • स्यालको शिकार गर्न जाँदा बाघको तयारी गर्नु पर्छ
  • स्वास्थ राम्रो चेक-अपले, केटि राम्रो मेक-अपले
  • स्वास्नीको आगाडी किम जोङ्‌ङ्ग पनी बिरालो
  • स्वास्नीमान्छेको थर छैन लोग्ने मान्छेको घर छैन 
  • स्वास्नीमानिसको उमेर नसोध्नु लोग्नेमान्छेको कमाई नसोध्नु।

 श----------------------

  • शिरमा टोपी छैन, खुट्टामा खोल !
  • शिवजीलाई धतुरोले लाग्दैन।
  • शुक्र उदाए, फर्सी कुदाए !
  • शुरोको मु**मा काँडाले कोर्दैन !
  • शत्रु नदेखे भाईको मुख हेर्नु
  • शत्रु नलागे आफन्त पाल्नु
  • शरणको मरण गर्नु हुदैन
  • शोक न सुर्ता, भोक न भकारी

 ह----------------------

  • हर्‍रो नपाउने ले जाईफल को धाक !
  • हगे हग मुते काटुला !
  • हग्गी सक्यो, दैलो देख्यो ! 
  • हगाई भन्दा पदाई ठूलो
  • हग्नन गयो कन्डो बिर्सेयो
  • हडबड को काम गड्बड हुन्छ
  • हरिप देखेर दैव डराउँछ
  • हरेस खाए नि चरेस नखानु
  • हरो नपाउनेले जाईफल को धाक
  • हलुवामा बालुवा
  • हग्नेलाई भन्दा देख्नेलाई लाज
  • हग्ने बेलामा चक खोज्नु
  • हरिप देखेर दैव डराउँछ
  • हरेस खाए नि चरेस नखानु
  • हलुवामा बालुवा
  • हलेदो भन्ने थाहा पाएपछि कोट्याउनु पर्दैन
  • हलो अड्‌काएर गोरु चुट्नु
  • हलो काटेर मुङ्ग्रो
  • हराएको गाई सूर्यलाई दान 
  • हतपतको काम लतपत ।
  • हलो जोत्दैमा गोरू ब्याउँदैन।
  • हत्केलामा तोरी उम्रदैन !
  • हँसियाको बिहेमा खुर्पाको गीत !
  • हडबड को काम गड्बड हुन्छ ! 
  • हल्लिएको दाँत एकदिन फुक्लन्छ !
  • हलेदो भन्ने थाहा पाएपछि कोट्याउनु पर्दैन
  • हलो अड्काएर गोरु चुट्नु
  • हलो काटेर मुङ्ग्रो
  • हलो जोत्दैमा गोरु ब्याउँदैन
  • हल्लिएको दाँत एकदिन फुक्लन्छ
  • हात्ती उडाउने बतास आयो पिउरी खोज्छेस् रॉड 
  • हाँसको चाल न बकुल्लाको चाल।
  • हाँसी हाँसी कसेको गाँठो रोई रोई फुकाउनु पर्छ !
  • हँसियाको बिहेमा खुर्पाको गीत
  • हात्तीको मुखमा जीरा।
  • हात्ती आयो हात्ती आयो फुस्सा 
  • हाती चले बजार तो कुता भुके हजार !
  • हाथी छिर्‍यो पुच्छर अड्क्यो !
  • हातीको दुइटा दात हुन्छ, एउटा खाने अर्को देखाउने !
  • हातमा किताब, पाकेटमा लभलेतर ।
  • हातमा पुस्तक मनमा दश थोक
  • हाथको माछा छोरेर पोखरीको माछा खोज्ने ! 
  • हाडीमा कनिका छउनजेल रांडीलाई निन्द्रा लाग्दैन
  • हावा नचली पात हल्लिंदैन।
  • हात्ती चढिसकेको मान्छेले गधा चढ्न के रुचाउला
  • हारेको कुकुरले सँधैं दाँत देखाउँछ
  • हात्ती छिन्यो पुच्छर अड्क्यो
  • हात्ती लम्कनु घोडा चम्कनु
  • हार्ने गोरुको छेर्ने दाउ\
  • हिँड्दैछ पाइला मेट्दैछ
  • हिंडने गोरुले चुटाई खान्छ
  • हिराको मोल किराले जान्दैन
  • हिस्स बुढीको खिस्स दाँत
  • हुने हार दैव नटार।
  • हुल मुल मा जिउ जोगाउनु, आनिकल मा बिउ जोगाउनु !
  • हुने विरुवाको चिल्लो पात नहुने विरुवाको फुस्रो पात।
  • हेर्दाको राम्रो, दिन खानको चाम्रो !
  • हेरेर मर्नु भन्दा छेरेर मर्नु जाती
  • हेर्दा चरो, पर्दा बन्चरो
  • हेर्दाको राम्रो, दिन खानको चाम्रो
  • हेर्नेको र छेर्नेको भर हुँदैन
 ----------------------
  • ता न उता हातमा जत्तु ा
  • युद्धको बेलामा बुद्धको पुराण काम लाग्दैन !
 श्र----------------------
  • श्रीखण्डलाइ कपुर, भांगलाइ धतुर
  • श्रीमती कति बाठी, बोका स्टाईलको केश काटी
  • श्रीमतीको पिटाई खाएको लोग्ने चुरा बज्दा तर्सिन्छ